Rumień na twarzy – czemu twarz się czerwieni?

Zaczerwienioną twarz potocznie nazywamy zarumienioną. Tak jak i niektóre wysypki określamy tym mianem. Tymczasem rumień niejedno ma imię – a dokładnie niejedną ma postać. Co to jest rumień guzowaty? Jakie objawy daje rumień zakaźny a jakie rumień nagły? No i przede wszystkim – jak leczyć rumień na twarzy?

Zacznijmy od tego, czym jest sam w sobie rumień i dlaczego jest czerwony. To zaczerwienienie skóry, które następuje w efekcie niegroźnego rozszerzenia powierzchniowych naczyń krwionośnych lub na skutek stanu zapalnego. Rumień może wystąpić więc zarówno z powodu przegrzania, emocji czy alergii, ale także być objawem poważniejszej choroby, w tym np. autoagresywnej. Rozróżniamy różne rodzaje rumienia, w tym m.in. wielopostaciowy, zakaźny, nagły, lombardzki, guzowaty i inne. My dziś przyjrzymy się trzema z nich – zakaźnemu, guzowatemu i nagłemu. Uwaga: rumień różowaty to tak naprawdę trądzik różowaty, którego rumień jej objawem a złocisty to przymiotnik określający gronkowca a nie rumień.

Rumień zakaźny

To rumień występujący u dziecka (stąd znany jest także jako rumień dziecięcy), a dokładnie u dzieci między 2. a 12. rokiem życia. Inaczej zwany „piątą chorobą” jest infekcją wirusową, która wywołuje parwowirus B19, którego można „złapać” drogą kropelkową. Pierwsze objawy przypominają grypę, ale szybko na twarzy pojawia się charakterystyczna wysypka (zajmuje policzki). I u maluchów często na tym się kończy. W przypadku dorosłych sytuacja może być groźniejsza, ponieważ wysypka obejmuje także ręce, nogi a nawet całe ciało. Do tego dochodzą objawy grypowe, czyli łamanie w kościach, bóli obrzęk stawów, gorączka i uczucie zmęczenia. Leczenie rumienia zakaźnego to tak naprawdę łagodzenie objawów, jak w przypadku innych infekcji wirusowych, ponadto raz przebyty rumień uodparnia na resztę życia.

Rumień guzowaty

Erythema nopdosum, bo tak brzmi łacińska nazwa tej choroby, przyjmuje postać czerwonych guzów na skórze, które powstają w wyniki stanu zapalnego skóry i tkanki podskórnej. Z reguły nie pozostawia śladów i blizn, ale nie wolno go lekceważyć, ponieważ może być objawem wielu chorób. Dotyka nawet 6 razy częściej kobiet niż mężczyzn i pojawia się między 10. a 40. rokiem życia. Pojawienie się guzów może mieć różne podłoże – zakażenie (salmonella, pneumokoki, gruźlica, WZW B i C, EBV, CMV) lub infekcję pasożytniczą (toksoplazmoza) albo „towarzyszyć” innym chorobom, takim jak sarkoidoza, choroba Leśniowskiego-Crohna czy toczeń rumieniowaty układowy. Ponadto rumień guzowaty może uaktywnić się w trakcie przyjmowania niektórych leków (sulfonamidy, antybiotyki, salicylany i gestageny) oraz w trakcie dużych zmian hormonalnych i emocjonalnych w organizmie (ciąża, permanentny stres, spadek odporności). Objawy rumienia guzowatego to przede wszystkim czerwone guzy na nogach (rzadziej na rękach czy tułowiu), które z czasem robią się brązowe, potem zielone aż znikną bez śladu. Do tzw. objawów współtowarzyszących zaliczamy zaś mi.in. zapalenie stawów, zaburzenia pokarmowe (biegunki) i kłopoty ze strony dróg oddechowych (chrypka). Aby zdiagnozować rumień konieczne jest badanie krwi pod kątem obecności antygenów wirusowych. Ewentualne niejasności rozstrzyga badanie histopatologiczne wycinka guza. A jak leczyć rumień guzowaty? Przede wszystkim należy ustalić przyczynę pojawienia się rumienia, czyli chorobę pierwotną i to ją leczyć. Na same guzy pomaga zaś okład z z 2 proc. roztworu ichtiolu, maści ichtiolowej, maści metanabolowej i mentolowej oraz odpoczynek z nogami uniesionymi powyżej serca, a także przez nakładanie bandaży uciskowych.

Rumień nagły

Atakuje przede wszystkim małe dzieci – te w wieku od 6. miesięcy do 3. lat a stoi za nim wirus HHV. Jest zakaźny, ale nie bardzo, a okres wylęgania choroby trwa 5-15 dni. Na szczęście w większości przypadków rumień nagły jest całkowicie niegroźny i nie zostawia po sobie śladów ani powikłań. Zaczyna się o nagłej gorączki, dochodzącej do 40 stopni. Inne objawy? Brak. Zero kaszlu, kataru, biegunki czy bólu przy oddawaniu moczu. Ponieważ wysoka temperatura utrzymuje się 3 dni, choroba ta nosi miano „trzydniówki”, a gdy ta spada, do gry wkracza wysypka. Skóra jest zaczerwieniona a sama wysypka przypomina różyczkę (malutkie czerwone plamki i grudki, głównie na tułowiu, rzadziej na twarzy lub kończynach). Jak leczyć rumień nagły? Nie dopuścić do odwodnienia dziecka i podawać mu środki obniżające gorączkę.