Czerniak: lepiej zapobiegać, niż leczyć!

Mimo wielu akcji edukacyjnych i powszechnie dostępnych badań profilaktycznych, co roku rośnie liczba osób, u których wykrywa się czerniaka – najgroźniejszy nowotwór skóry. W Europie liczba zachorowań na rok (!) wynosi 2-30 osób na 100 tysięcy mieszkańców i zwiększa się o 2,5%-3,5% rocznie. A przecież czerniak – odpowiednio wcześniej wykryty – jest chorobą wyleczalną! O to, czym dokładnie jest i jak się przed nim uchronić, zapytaliśmy naszego eksperta, dr Marka Tazbira, chirurga onkologa z łódzkiej Kliniki Tazbir. 

Nasz ekspert: dr Marek Tazbir, specjalista chirurg. Od początku swojej pracy zawodowej związany z Łódzkim Regionalnym Ośrodkiem Onkologicznym w Łodzi, w Szpitalu im. Kopernika. Zaangażowany we wszelkiego rodzaju akcje medyczne oraz programy naukowo-badawcze propagujące przeciwnowotworowe działania prewenyjne. Ściśle współpracuje z łódzkim ośrodkiem onkologicznym w zakresie programów wczesnej profilaktyki i wykrywania raka piersi oraz czerniaka. Wykładowca z wieloletnim stażem. W naszym gabinecie oprócz konsultacji i zabiegów z zakresu chirurgii skóry zajmuje się lipolizą laserową oraz lipotransferem. Członek Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej i Polskiego Towarzystwa Onkologicznego.

Panie Doktorze, czym jest czerniak?

Czerniak skóry jest nowotworem złośliwym, który powstaje z komórek barwnikowych – melanocytów. Uważa się, że ponad 50% czerniaków powstaje na podłożu znamion barwnikowych. Znamiona barwnikowe stanowią łagodną proliferację melanocytów, czyli komórek barwnikowych migrujących do głębszych warstw skóry właściwej. Melanocyty produkują melaninę, czyli barwnik zlokalizowany w skórze, ale również w błonach śluzowych, mieszkach włosowych czy w tęczówce oka. Najliczniej jednak występują w naskórku, czyli w zewnętrznej warstwie skóry. Znamiona barwnikowe mogą ulegać transformacji nowotworowej. Ryzyko zachorowania na czerniaka wzrasta wraz z liczbą posiadanych znamion barwnikowych. Jednak nie jest to zależność proporcjonalna, natomiast szczególne zainteresowanie budzi możliwa transformacja nowotworowa tzw. znamion atypowych w czerniaka.

Znamiona barwnikowe atypowe to znamiona o nieregularnej strukturze, o średnicy powyżej 5 mm, asymetryczne, o nieregularnych brzegach i nierównomiernym rozkładzie barwnika.

Usuwać podejrzane zmiany czy nie?

Obecnie zaleca się usuwanie wszelkich zmian skórnych budzących podejrzenie czerniaka klinicznie czy też w obrazie dermoskopowym. Pacjent zaczyna odczuwać obecność takiej zmiany pod postacią mrowienia, swędzenia, zaburzenia czucia w obrębie zmiany skórnej, niekoniecznie określa to jako ból. Są to pierwsze sygnały/przesłanki kierujące do lekarza na konsultację. Tak naprawdę każda zmiana barwnikowa powinna być oceniona przez specjalistę. A w szczególności przedstawiająca objawy uprzednio wymienione. Należy również podkreślić, że usuwanie „zmian podejrzanych” metodą inną niż klasyczne wycięcie chirurgiczne jest po prostu błędem. Dotyczy to w szczególności laseroterapii czy kriochirurgii. W przypadku niecałkowitego usunięcia zmiany skórnej czerniak może rozwinąć się pod zagojoną, pozornie zdrową już skórą, co uniemożliwia jego wczesne rozpoznanie. Radykalne usunięcie chirurgiczne czerniaka stanowi podstawę leczenia tego nowotworu.

Dermoskopia – na czym polega?

Jest to nieinwazyjna metoda dignostyki znamion barwnikowych, która polega na oglądaniu w powiększeniu (10-70-krotnym) badanych zmian skórnych za pomocą dermoskopu, czyli takiej podręcznej lupy powiększającej. W przypadku znamion barwnikowych oceniamy konkretne struktury, takie jak: siatka barwnikowa, kolor, obecność ciałek barwnikowych, kropek i innych. Charakterystyczny obraz tych struktur pozwala na kwalifikację znamion barwnikowych do ich chirurgicznego usunięcia lub okresowych badań kontrolnych, pozwala również na porównywanie zmian zachodzących na przestrzeni czasu. Wszelkie zmiany w obrębie znamienia skórnego odczuwalne przez pacjenta stanowią również wyraźny sygnał. Umiejscowienie w odsłoniętych okolicach ciała, narażonych na promieniowanie słoneczne i/lub ultrafioletowe, zwiększona urażalność miejsc ze znamieniem, jego krwawienie, sączenie lub jakiekolwiek zmiany barwy czy średnicy są również wskazaniem do usunięcia takiej zmiany.

Pamiętajmy: lepiej zapobiegać niż leczyć!

Rodzaje znamion

Znamiona skórne są to różnego rodzaju nieprawidłowości rozwojowe skóry. W zależności od tego z jakich struktur się wywodzą wyróżniamy znamiona:

• Naskórkowe, np. znamię naskórkowe brodawkowate czy brodawkę łojotokową.
• Melanocytowe, np. znamię barwnikowe naskórkowe, znamię atypowe czy zespół znamion atypowych.
• Wywodzące sie z gruczołów łojowych, jak znamię łojowe czy gruczolak łojowy.
• Wywodzące się z gruczołów potowych.
• Naczyniowe, jak znamiona naczyniowe krwionośne (naczyniak płaski, jamisty, gwiaździsty) i inne.

Odrębnym rodzajem zmian skórnych są tzw. włókniaki, czyli łagodne nowotwory skóry, które mogą pojawiać się w każdym wieku i w każdej ilości, o różnej wielkości i lokalizacji. Wyróżniamy włókniaki tzw. miękkie i twarde. Włókniaki miękkie są na ogół uszypułowane, liczne, drobne i umiejscawiają się np. wokół szyi czy na powiekach, pod pachami czy w pachwinach. Są łatwe do usunięcia, nie złośliwieją, po prostu nieestetycznie wyglądają. Natomiast włókniaki twarde są pojedyncze, drobne, twarde, usadowione głęboko w skórze. Związane zazwyczaj z jakimś mikrourazem, wrastającym włoskiem czy ugryzieniem przez owoda. Są wskazane do usunięcia również ze wskazań estetycznych.

Badanie znamion

Dziś jest wiele gabinetów medycyny estetycznej, których bogata oferta dotyczy również powyższej problematyki. Jednak ośrodki te często działają wybiórczo koncentrując się raczej na wybranych procedurach zabiegowych. Łódzka Klinika Tazbir proponuje kompleksową opiekę, profilaktykę i leczenie wykorzystując najnowocześniejsze rozwiązania w technikach laserowych, diagnostyce ultrasonograficznej i laboratoryjnej, szeroko zakrojonej medycynie estetycznej oraz proponując konsultacje i leczenie poprzez współpracującą ze sobą grupą lekarzy specjalistów.

– Poprzez połączenie ze sobą praktyki lekarskiej świadczącej usługi w zakresie kompleksowej medycyny estetycznej i laseroterapii, której spektrum działań ukierunkowane jest na problemy estetyczne, ale także profilaktykę i zdrowie, oraz nowoczesnych procedur laserowych, pragniemy w innowacyjny sposób stworzyć i umożliwić holistyczne podejście do piękna, zdrowia i ogólnie pojętego dobrostanu – mówi dr Marta Tazbir. – Oprócz całego panelu zabiegowego medycyny estetycznej, laserowej, dermatochirurgii i chirurgii, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych pacjentów, proponujemy rozwiązanie polegające na umożliwieniu im korzystania z kompleksowych świadczeń w ww. zakresie przy wykorzystaniu najlepszych, profesjonalnych, certyfikowanych sprzętów medycznych i procedur zabiegowych. Dla komfortu (i oszczędności czasu) pacjentów wymyśliliśmy i stworzyliśmy pakiety badań i usług, np. pakiet ginekologiczny, które stanowią dodatek bądź prezent do konkretnych zabiegów. Tym razem przyłączając się do corocznej akcji Euromelanoma DAY wszystkim pacjentom korzystającym z zabiegów w Klinice Tazbir w czerwcu ofiarowujemy prezent w postaci bezpłatnego badania znamion skórnych, a w razie kwalifikacji do ich usunięcia 20% rabat.

Klinika Tazbir
ul. Świętojańska 5/9
Łódź
tel. 506 17 06 29
www.klinikatazbir.pl