Badania już nie bolą! Najnowsze metody diagnostyczne w laryngologii

Bolesne, inwazyjne badania to już przeszłość. Współczesna laryngologia wykorzystuje innowacyjne metody diagnostyczne, dzięki którym lekarz może w bardzo krótkim czasie wykryć nieprawidłowości i ukierunkować leczenie. Sprawdziliśmy, jak w znanej klinice laryngologicznej diagnozuje się dzieci i dorosłych.

Jakie badania może zrobić laryngolog?

Diagnostyka laryngologiczna opiera się o dwa rodzaje badań. Pierwszy to pobieranie wymazów, dzięki którym w laboratorium możliwe jest wykluczenie lub potwierdzenie obecności pewnych bakterii oraz innych patogenów. Dzięki badaniom laboratoryjnym laryngolog może rozpocząć leczenie stanów zapalnych oraz wykryć ogniska pewnych schorzeń.

Jednak niektóre choroby, anomalie czy nieprawidłowości anatomiczne wymagają „zajrzenia do wnętrza” pacjenta. Tradycyjnym badaniem, wciąż praktykowanym w wielu gabinetach laryngologicznych, jest laryngoskopia pośrednia. Pozwala ona na ocenę stanu gardła, tylnej części języka oraz części krtani. Przy języczku pacjenta umieszczane jest lusterko, w stronę którego lekarz kieruje światło z lusterka czołowego. Natomiast laryngoskopia bezpośrednia to badanie z wykorzystaniem endoskopu.  

Nowocześniejsze, a co za tym idzie mniej inwazyjne i bardziej komfortowe metody diagnostyczne wykorzystuje klinika laryngologiczna w Warszawie Mille Medica. O sposoby wykrywania chorób otolaryngologicznych przy pomocą innowacyjnych narzędzi zapytaliśmy pracujących tu specjalistów.

Co to jest badanie fiberoskopowe?

Tradycyjna technologia endoskopowa została opracowana w taki sposób, by nie wywoływać u badanego pacjenta dolegliwości bólowych. Trzeba jednak przyznać, że u bardziej wrażliwych osób może wywoływać odruch wymiotny, a u dzieci związany z badaniem dyskomfort nieraz wręcz uniemożliwia jego przeprowadzenie.

Właśnie z tego względu klinika Mille Medica postawiła przede wszystkim na innowacyjne badanie fiberoskopowe. Założyciele tego wyspecjalizowanego w leczeniu schorzeń laryngologicznych centrum medycznego – znani i cenieni na świecie profesor Andrzej Kukwa wraz z synem doktorem Wojciechem Kukwą – od samego początku stawiają na pierwszym miejscu potrzeby pacjentów. Właśnie dlatego podstawowym badaniem w diagnostyce schorzeń laryngologicznych jest tu fiberoskopia.

Fiberoskopia, nazywana też wideoendoskopią, pozwala na bardzo dokładną diagnostykę nosa, krtani, gardła oraz tchawicy. Wykonywana jest za pomocą specjalistycznego przyrządu – giętkiego, elastycznego i miękkiego przewodu zakończonego kamerą. Laryngolog wprowadza fiberoskop do otworów nosowych lub gardła pacjenta, sam natomiast obserwuje badany obszar na monitorze.

Jakie choroby diagnozuje się za pomocą fiberoskopii?

Obecnie fiberoskopia uznawana jest za złoty standard w diagnostyce przerostu trzeciego migdałka u dzieci. U dorosłych natomiast pozwala wykryć m.in. zapalenie zatok przynosowych. Tak naprawdę jednak to specjalistyczne badanie ma bardzo szeroki zakres zastosowań. Pozwala m.in. ocenić stadium nowotworów krtani, wykryć obecność polipów w ujściach zatok, zdiagnozować przyczynę zaburzeń głosu lub połykania itp.

Dzięki większej elastyczności fiberoskopu lekarz podczas badania może obejrzeć nawet trudno dostępne miejsca, co nie jest możliwe podczas tradycyjnego badania z użyciem lusterek. W tak dobrze wyposażonej, nowoczesnej klinice laryngologicznej pacjent może być pewny, że przyczyny jego dolegliwości zostaną zdiagnozowane prawidłowo, co wprost przełoży się na skuteczność leczenia.

Fiberoskop ma jeszcze jedną przewagę nad endoskopem – dzięki temu, że jest bardzo cienki i elastyczny, eliminuje problem odruchu wymiotnego u niektórych pacjentów.
Warto też pochylić się nad kwestią badania u najmłodszych. Dość często zdarza się, że tradycyjne badanie (także endoskopia!) wywoła u dziecka silny dyskomfort, a nawet panikę. Nie jest to związane z bólem, ponieważ badanie endoskopowe nie jest bolesne, to raczej nieprzyjemne wrażenia, które dzieci odbierają inaczej niż dorośli. Jeśli już na pierwszej wizycie mały pacjent zrazi się do lekarskich narzędzi, dalsze leczenie może być znacznie utrudnione. Między innymi z tego względu we wspomnianej klinice laryngologicznej to fiberoskopia jest standardem i pierwszą diagnostyką.

Co to jest endoskopia laryngologiczna?

Oczywiście fakt, że część pacjentów lepiej toleruje badanie fiberoskopowe, nie ujmuje wartości standardowemu badaniu endoskopowemu. Technologia diagnostyczna jest w tym wypadku bardzo podobna – otolaryngolog obserwuje na monitorze obszary rejestrowane za pomocą kamery na sztywnej sondzie. Uzyskany w ten sposób obraz pozwala precyzyjnie ocenić budowę anatomiczną oraz wykryć obecność ewentualnych zmian patologicznych.

W przypadku dzieci i szczególnie wrażliwych pacjentów możliwe jest zastosowanie znieczulenia miejscowego. Błonę śluzową nosa i gardła znieczula się powierzchownie lidokainą w spray’u. Nie ma więc żadnych igieł, które same w sobie mogłyby wywołać silny dyskomfort u badanej osoby.

Czym się różni fiberoskopia od endoskopii?

Fiberoskopia jest badaniem nowocześniejszym od endoskopii, choć bazuje na tej samej technologii. Podstawowa różnica polega na rodzaju przewodu w sondzie. Niezależnie jednak od rodzaju narzędzia wykorzystywanego przez otolaryngologa, samo badanie trwa krótko. Już w ciągu kilku minut lekarz może zorientować się, z jakimi nieprawidłowościami ma do czynienia. W przypadku dzieci, u których badanie najczęściej wykonuje się w diagnostyce przerostu trzeciego migdałka, nieraz wystarczy nawet kilka, kilkanaście sekund, by określić charakter zaburzeń.

Badania obrazowe w laryngologii

W niektórych przypadkach konieczne może się okazać wykonanie badania obrazowego. Tradycyjnie w tym celu wykonywało się badanie rentgenowskie. Jednak ze względu na promieniowanie oraz niepełność uzyskanego obrazu w nowoczesnych klinikach laryngologicznych w Warszawie i nie tylko wykorzystuje się nowsze technologie, m.in. tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny.

Co ciekawe, nowoczesne aparaty wykorzystujące metodę fiberoskopową pozwalają na diagnostykę na tyle dokładną, że w wielu przypadkach badanie obrazowe nie jest już potrzebne. To istotne szczególnie z punktu widzenia małych pacjentów, dla których wytrzymanie bez ruchu 20-30 minut bywa wręcz niewykonalne.

Jak przygotować się do pierwszej wizyty w klinice laryngologicznej?

Pierwsza wizyta u laryngologa nie wymaga specjalnego przygotowania, poza wzięciem ze sobą wyników badań (np. audiometrii przy problemach ze słuchem), jeśli wcześniej zostały wykonane. Warto jednak pamiętać, że badania takie jak fiberoskopia czy endoskopia, jeśli będą wymagane, lekarz wykona już na takiej pierwszej wizycie. Nie trzeba się na nie oddzielnie zapisywać. Z drugiej strony warto nastawić się na taką możliwość, a jeśli badane będzie dziecko – przygotować małego pacjenta na taką ewentualność.

Materiał przygotowany we współpracy ze specjalistami kliniki laryngologicznej MilleMedica.