Najczęstsze infekcje intymne
Lato to czas, kiedy jesteśmy bardziej narażone na infekcje intymne, np. grzybicę czy chlamydiozę. Związane to jest z częstszym korzystaniem z publicznych toalet, basenów czy saun oraz brakiem niedostatecznej higieny i osłabienia organizmu np. w czasie długiej podróży. Jakie są najczęstsze infekcje intymne? Jak się przed nimi chronić i jak je leczyć?
Grzybica (drożdżyca, kandydoza)
Kandydozę okolic intymnych wywołują grzyby z gatunku Candida, najczęściej Candida albicans (bielnik biały). To naturalny składnik ludzkiej flory – są obecne na skórze i błonach śluzowych, a także w jelitach zdrowej osoby. Ponieważ jednak drożdżaki chętnie namnażają się tam, gdzie jest ciemno, ciepło i wilgotno, kobiece narządy płciowe – zwłaszcza w okresie lata – są idealnym miejscem do ich rozwoju. W pochwie zdrowej kobiety znajdują się tzw. przyjazne bakterie, które wraz z zakwaszającymi środowisko pałeczkami kwasu mlekowego nie dopuszczają do rozwoju grzybicy. Jeśli jednak równowaga ta zostanie naruszona, np. na skutek osłabienia odporności czy zażywania antybiotyków, pojawiają się objawy choroby. Grzybicą można się też zarazić od partnera, a także np. na basenie, w saunie, w szatni klubu fitness oraz używając przyborów toaletowych czy ręcznika osoby zakażonej. Na kandydozę choruje ok. 15% kobiet będących w ciąży, ponieważ na skutek zmian hormonalnych zachodzących w tym okresie zmienia się środowisko w pochwie. Podatne też są na nią osoby chore na cukrzycę.
Objawy grzybicy: najbardziej charakterystyczne jest swędzenie i pieczenie okolic intymnych, zazwyczaj pojawiają się też upławy. Może wystąpić pieczenie podczas oddawania moczu, wargi sromowe stają się zaczerwienione i obrzęknięte.
Leczenie grzybicy: aby prawidłowo zdiagnozować chorobę, podczas badania ginekologicznego lekarz pobiera wymaz z pochwy do badania mikrobiologicznego. W leczeniu zwykle stosuje się leki przeciwgrzybicze w formie kremów lub globulek dopochwowych. Kuracja trwa od kilku dni do 2 tygodni. Często wraz z leczeniem miejscowym lekarz zaleca środki doustne. Po leczeniu warto jeszcze przez 10-14 dni stosować globulki odbudowujące florę bakteryjną pochwy. A jeśli współżyjesz, leczeniu musi również poddać się twój partner.
Waginoza bakteryjna
To inaczej bakteryjne zakażenie pochwy, na które cierpi ok. 10-14% kobiet w wieku rozrodczym. U podłoża choroby leży zachwianie równowagi w naturalnej florze bakteryjnej okolic intymnych. Sprzyja jej nagły spadek odporności organizmu (np. na skutek stresu czy choroby), stosowanie antybiotyków, irygacje pochwy, niedostateczna higiena okolic intymnych, częste zmiany partnerów, brak prawidłowej higieny w czasie miesiączki. Waginozą można się też zarazić od partnera. Nieleczone zakażenie może doprowadzić do zapalenia narządów miednicy mniejszej – zapalenia błony śluzowej miednicy, przydatków czy zapalenia otrzewnej. Powikłania mogą skutkować niepłodnością, u kobiet ciężarnych zwiększają ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej, przedwczesnego porodu czy zakażeń okołoporodowych.
Objawy waginozy: u ponad połowy kobiet choroba przechodzi bezobjawowo. Może jednak pojawić się świąd i pieczenie okolic intymnych, a także biaława, wodnista wydzielina z pochwy, mająca nieświeży rybi zapach.
Leczenie waginozy: w celu diagnozy zwykle wykonywany jest posiew wymazu z pochwy, ocenia się też ilość pałeczek kwasu mlekowego. W leczeniu zwykle stosuje się antybiotyki doustne lub dopochwowe zawierające klindamycynę i metronidazol. Kuracja trwa zwykle do 7 dni.
Chlamydioza
Chlamydioza dróg moczowo-płciowych jest jest jedną z najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową, wywoływaną przez bakterie z gatunku Chlamydia trachomatis. U kobiet stanowi przyczynę poważnych powikłań, w tym zapalenia narządów miednicy mniejszej czy niepłodności. Na podstawie badań przesiewowych prowadzonych w różnych krajach, częstotliwość występowania chlamydiowego zapalenia szyjki macicy u kobiet szacuje się na ok. 8-37%, z największym odsetkiem zakażeń u kobiet poniżej 25. roku życia.
Objawy chlamydiozy: najczęściej choroba przebiega bezobjawowo. W wypadku chlamydiowego zapelenia szyjki macicy może pojawić się śluzowo-ropna wydzielina w ujściu zewnętrznym szyjki macicy, a także występują plamienia lub krwawienia między miesiączkami. W wypadku zapalenia cewki moczowej zdarza się wydzielina z cewki moczowej i częste oddawanie moczu. Diagnoza stawiana jest przez ginekologa na podstawie testów mikrobiologicznych wymazu z szyjki macicy.
Leczenie chlamydiozy: chorobę leczy się antybiotykami – zwykle zażywanymi około tygodnia. Kuracji powinien też być poddany partner. W czasie jej trwania należy powstrzymać się od współżycia.
Rzęsistkowica
Jest to choroba pasożytnicza, którą można się zarazić podczas stosunku płciowego bez użycia prezerwatywy z osobą chorą oraz przez wspólne używanie ręczników czy przyborów do mycia, a także w publicznych toaletach, saunach czy na basenie. Wywołuje ją rzęsistek pochwowy (Trichomonas vaginalis) – jednokomórkowy pasożyt zaliczany do pierwotniaków tzw. wiciowców. Najlepszym środowiskiem dla jego rozwoju jest wilgotna i ciepła powierzchnia błony śluzowej układu moczowo-płciowego. Rzęsistkowica częściej występuje u kobiet (70% przypadków zachorowań). Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że zakażenie to stanowi prawie połowę wszystkich infekcji na świecie. Do najczęstszych powikłań należą: zapalenia pochwy, zapalenia pęcherza, zapalenia szyjki macicy, zwiększone ryzyko przedwczesnego porodu u kobiet w ciąży, niepłodność.
Objawy rzęsistkowicy: zwykle są to obfite upławy o żółtej lub zielonkawej barwie i nieprzyjemnym zapachu. Zwykle pojawia się silny świąd i podrażnienie okolic intymnych oraz bolesność podczas współżycia i oddawania moczu.
Leczenie rzęsistkowicy: chorobę leczy się antybiotykami zawierającymi metronidazol. Kuracja trwa ok. tygodnia, choć lekarz może również przepisać ci preparat do jednorazowego zastosowania.
Jak się chronić przed infekcjami intymnymi?
Niezależnie od tego, jaki charakter mają infekcje intymne (bakteryjne, grzybicze, pasożytnicze), istnieje pewien „intymny kodeks zachowań”, których warto przestrzegać, aby się przed nimi ustrzec:
- okolice intymne myj co najmniej 2 razy dziennie (latem nawet częściej) – najlepiej stosując do tego płyn do higieny intymnej o pH 5,5 z dodatkiem pałeczek kwasu mlekowego,
- umyj miejsca intymne po wyjściu z publicznego basenu, sauny itp. – miejsca te są siedliskiem bakterii i grzybów,
- nie używaj do mycia okolic intymnych gąbek ani myjek – bakterie i grzyby je uwielbiają!
- nie używaj pożyczonych ręczników ani przyborów toaletowych, sama też nie pożyczaj nikomu swoich,
- do osuszania strefy intymnej używaj oddzielnego ręcznika,
- w saunie zawsze miej na sobie bieliznę lub owiń się ręcznikiem, nie siadaj nago na powszechnie dostępnych miejscach,
- nie siadaj na desce w publicznej toalecie, chyba że masz przy sobie jednorazowe nakładki higieniczne,
- jeśli nie masz stałego partnera, zawsze używaj prezerwatyw,
- prezerwatywy są też polecane wtedy, gdy ze stałym partnerem odbywacie podróż do miejsc, w których jesteście narażeni na mniej higieniczny tryb życia (np. śpicie na dziko pod namiotem, nie macie możliwości codziennie korzystać z prysznica),
- włoski łonowe są stanowią naturalną ochronę przed bakteriami, dlatego wielu ginekologów nie poleca kobietom całkowitej epilacji bikini, zwłaszcza latem – zwiększa to ryzyko infekcji,
- nie noś obcisłych spodni, unikaj obcisłych ubrań, zwłaszcza ze sztucznych, nieprzewiewnych materiałów – przegrzewając okolice intymne, ułatwiasz drogę bakteriom,
- po współżyciu zrób siusiu i umyj okolice intymne – aby zmniejszyć ryzyko infekcji dróg rodnych i układu moczowego),
- przed współżyciem warto poprosić partnera, aby umył genitalia,
- w trakcie kuracji antybiotykami (oraz ok. 10 dni po jej zakończeniu) stosuj globulki z pałeczkami kwasu mlekowego, aby odbudować prawidłową mikroflorę pochwy.