Przegląd metod antykoncepcji
Na rynku jest dostępnych wiele metod antykoncepcji. Wszystkie mają swoje plusy i minusy. Jak wybrać najlepszą dla siebie? Na pewno konieczna będzie konsultacja u ginekologa oraz wykonanie zleconych przez niego badań laboratoryjnych, na podstawie których dobierze on metodę najlepszą i najbardziej bezpieczną dla ciebie.
Antykoncepcja hormonalna
Hormony uważane są za najbardziej skuteczną ochronę przed zapłodnieniem, pod warunkiem że środki są odpowiednio dobrane i stosowane. Wpływają na cały organizm kobiety, a oprócz zapobiegania ciąży mogą dawać dodatkowe korzyści, takie jak poprawa skóry trądzikowej, regulacja cyklu miesiączkowego, zmniejszenie krwawienia i bólów podczas miesiączki, złagodzenie objawów PMS czy przebiegu endometriozy. Stosowanie hormonów zapobiega też osteoporozie. Z drugiej strony wiele kobiet obawia się zwiększonego ryzyka zachorowania na raka piersi związanego z przyjmowaniem antykoncepcji doustnej. Rzeczywiście, liczne badania mówią, że przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych jest średnio związane z 50 proc. wzrostem ryzyka zachorowania na raka piersi u kobiet pomiędzy 20. a 49. rokiem życia, ale z drugiej strony zmniejsza ryzyko raka jajników, raka macicy czy raka jelita grubego.
Do metod antykoncepcji hormonalnej zaliczają się:
Pigułki antykoncepcyjne – jedna z najpopularniejszych i najskuteczniejszych metod antykoncepcji hormonalnej. Dostępne są tabletki jednoskładnikowe (z progesteronem) oraz dwuskładnikowe (estrogen i progesteron). Środki dwuskładnikowe regulują pracę przysadki mózgowej, która wydziela dwa hormony: LH oraz FSH, wpływające na cykl menstruacyjny. Wzrost poziomu LH powoduje pęknięcie pęcherzyka Graafa, który uwalnia gotową do zapłodnienia komórkę jajową. Hormony w tabletkach antykoncepcyjnych blokują wzrost stężenia LH, uniemożliwiając tym samym jajeczkowanie. Progesteron, obecny w obu rodzajach tabletek, zagęszcza śluz szyjkowy, który zapobiega penetracji komórki jajowej przez plemniki.
Tabletki antykoncepcyjne o przedłużonym schemacie stosowania – działają one podobnie jak zwykłe tabletki antykoncepcyjne, jednak mają dodatkowy atut – pozwalają regulować menstruację i ograniczyć ją tylko do czterech razy w ciągu roku. Zwykle zażywa się nieprzerwanie przez 91 dni, po tym czasie pojawia się krwawienie.
Plastry antykoncepcyjne – po przylepieniu do skóry (np. na brzuchu, ramienium pośladku, łopatce) uwalniają hormony hamujące proces owulacji. Zaletą tej metody jest to, że nie obciążają wątroby, tak jak środki doustne, poza tym kurację można przerwać w dowolnym momencie. Plastry naklejane są co 7 dni przez 3 tygodnie, później następuje 7-dniowa przerwa, podczas której następuje krwawienie miesiączkowe.
Antykoncepcyjny krążek dopochwowy – jest to specjalny krążek wkładany do pochwy, który przez 21 dni uwalnia hormony. Po wyciągnięciu krążka, po ok. 2-3 dniach pojawia się miesiączka, następnie wkłada się nowy krążek. Hormony w zawarte w środku wydzielane są pod wpływem temperatury panującej wewnątrz pochwy. Większość kobiet nie odczuwa dyskomfortu związanego z noszeniem krążka, nie wpływa on też na jakość współżycia. Można go jednak wyjąć na czas współżycia.
Antykoncepcyjny implant – to nowa, innowacyjna metoda, która oferuje kobiecie zabezpieczenie na okres od 6 miesięcy nawet do 5 lat. Implant wielkości kilku centymetrów wprowadza się pod skórę na ramieniu. Wydziela tylko jeden żeński hormon, progestagen, który hamuje owulację.
Hormonalna wkładka wewnątrzmaciczna – jest to specjalna spirala w kształcie litery „T”, którą wkłada się do macicy (robi to ginekolog). Zawiera mały pojemniczek z progesteronem, który uwalnia hormony, dając zabezpieczenie na ok. 5 lat. Istnieją też wkładki bez hormonów (działające mechanicznie), ale obecność progesteronu ma dodatkową korzyść – zmniejsza obfitość, bolesność oraz długość krwawienia miesiączkowego, gdyż zapobiega rozrostowi błony śluzowej macicy. Wkładki hormonalne polecane są więc kobietom cierpiącym na trudne, krwotoczne miesiączki.
Zastrzyki hormonalne – są podawane domięśniowo (np. w ramię bądź pośladek) i powodują hamowanie owulacji oraz zagęszczanie śluzu szyjkowego. Zabieg powtarza się co 1-3 miesiące, w zależności od rodzaju. Mechanizm ich działania jest podobny do jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych.
